20 TL üzerideki isim Mimar Kemalettin kimdir?
1870’te İstanbul’da doğdu. Tam adı Ahmet
Kemaleddin’dir. Milli mimari akımının öncüsü kabul edilen Mimar
Kemaleddin,1875’te İbrahim Ağa Mektebin de
ilköğrenimini tamamladıktan sonra babasının görevi nedeniyle gittikleri
Girit’te ortaöğrenimine başladı. Birkaç sene içinde yurda döndüler ve okulu
İstanbul’da bitirdi. Mühendisliğe ilgi duyması nedeniyle, bugünkü İstanbul
Teknik Üniversitesi’nin temeli kabul edilen Hendese-i Mülkiye Mektebi’ne
girdi. Bu okulda okurken mühendislikten çok Sirkeci Garı’nı yapan Alman mimar
Jachmund’un mimarlık derslerine özen gösterdi ve okulu bitirince Prof.
Jachmund’un asistanı oldu. Bu görevi dört sene yürüten Mimar Kemaleddin, bu
arada okul dışında özel bürosunu açarak ilk eserlerini tasarlamaya başladı.
1895 yılında mimarlık eğitimini ilerletmek
için devlet bursuyla Berlin’e gönderildi, Charlottenburg Technische
Hochschule’de iki sene mimarlık eğitimi aldı. 1900 yılında yurda dönen
Kemaleddin Bey, öğretim üyeliği görevine kaldığı yerden devam etti.
II.Meşrutiyet ilan edildikten sonra (1908), Osmanlı Mimar ve Mühendis
Cemiyeti’ni kurdu ve Evkaf Nezareti İnşaat ve Tamirat Müdürü olarak
görev yaptı.Yerli Türk mimarisine yönelik incelemelerine ve kendi tasarımlarına
yoğunlaştığı bu dönemde,milli mimari kavramını geliştirmeye başladı. 1909
yılında Evkaf Nezareti’nin(vakıflar birliği) başına atanan Kemalettin
Bey, burada görevli olduğu senelerde önemli eski yapılarının onarımlarını, beş
yeni Vakıf Han, birçok türbe ve cami yaptı.
Osmanlı Mimar ve Mühendis Cemiyeti’nin
kurucularındandır. “Şark Demiryolları Şirketi” adına dört tren
istasyonu tasarladı. (Filibe Garı, Sofya Garı, Selanik ve Edirne Garları )
Önemli eserleri arasında Hürriyet-i Ebedi Tepesindeki Şehitler
Anıtı, Bostancı, Bakırköy, Yeşilköy, Beyoğlu Kemer Hatun ve Bebek camileri,
Çamlıca Kız Lisesi, Filibe ve Edirne gar binaları, Ankara’da Mimar Kemal Okulu,
Gazi Eğitim Enstitüsü, Türk Ocağı binası, Devlet Demiryolları binası
sayılabilir.
1925’in yaz aylarında Ankara Palas’ın
yapımının tamamlanması için Kudüs’ten çağırıldı, Başkent Ankara’da başka birçok
yapıya da imza atan Mimar Kemalettin, 13 Temmuz 1927 tarihinde Ankara Palas
şantiyesinde kaldığı odada geçirdiği beyin kanaması sonucu 57 yaşında hayatını
kaybetti. Mezarı İstanbul’da Bayezid Camii bahçesindedir.