Aristoteles Kimdir?
ARİSTOTELES(D. M.Ö. 384 Ö. 7 Mart M.Ö.
322)
''Poetika'' adlı eseriyle çağdaş
politikanın, ''Ruh Üzerine'' adlı denemesiyle ise bugünkü psikolojinin
temellerini atmış Batı düşünce tarihini büyük ölçüde etkilemiş, birçok kuramın
babası, filozoftur.
Aristo'nun büyük babası Nicomachus, Büyük İskender'in büyük babasının saray
hekimiydi. Sarayla olan bu yakın ilişki, Aristo'nun yaşamını büyük ölçüde
etkilemiştir.
Aristo eğitimine Eflatun'un akademisinde başladı. Akademiyi bitirdiğinde
yakın arkadaşı Hermias'ın kız kardeşiyle evlendi ve bir oğlu oldu. Hermias,
Persler tarafından çarmıha gerilerek öldürülünce, Aristo arkadaşının anısına
bir kaside yazdı.
Aristo, Büyük İskender'in öğretmenliğine atandığında, Mitylene'de deniz hayvanları ve diğer konular üzerinde araştırmalar yapıyordu.İskender'in yanı sıra bir çok soylu ailenin çocuğuna da ders veren Aristo, Mieza'da 'Orman Perilerinin Korusu' adında bir okul kurdu.
Aristo ve İskender'in bir araya gelmeleri,
tarihteki en önemli birlikteliklerden biridir. ''Biri dünyayı elinde tutacak
güç ve iradeye, diğeri ise dünyayı keşfedecek ve insan düşüncesinde yeni bir
dünya yaratacak dehaya sahipti.''
İskender'in Aristo'ya olan sevgisi ve
hayranlığı öğrenciliğinden sonra da devam etti. '' Babama hayatımı borçluyum,
Aristo'ya ise değerli bir hayat sürme bilgisini'' diyerek ona olan sevgisini
dile getiren İskender, adamlarını onun emrine vererek dilediği gibi araştırma
yapmasına olanak sağlamıştı. Hatta, Aristo'nun elde etmeye gücünün yetmeyeceği
bir çok değerli el yazmasını ona sağlamıştı.
İskender Asya fethine çıktığı sırada, o
çağda dünyanın kültür merkezi olan Atina'ya dönen Aristo, Lyceum adı verilen bir okul açtı.
Çağın en büyük bilgesi olarak ün salmış
olan Aristo'ya dünyanın dört bir yanından öğrenciler akın etmeye başladı.
Biyoloji, Aristo'nun çıkış noktasıydı. Felsefesi de bu nedenle gerçeklere ve bilime bağlı kaldı. Öğrencilerine,
doğa içinde gezintilere çıkarak ders verir, doğadaki canlılar üzerinde geniş
araştırmalar yapardı.
İskender'in Babil'de ölümü üzerine, koruma
kalkanı üzerinden kalkan Aristo'yu dinden uzak olmakla suçladılar. Sokrates'in
sonuna uğramamak için Atina'dan ayrılıp Chalcis adasına sığındı ve kısa bir
süre sonra M.Ö. 322'de burada öldü. Aristo'nun felsefesi, Thomas Aquinas,
Dante, Spencer ve Goethe gibi bir çok büyük insanı etkilemiştir.