ASYA HUN DEVLETİ ( BÜYÜK HUN DEVLETİ )

ASYA HUN DEVLETİ ( BÜYÜK HUN DEVLETİ )

Tarihte Türk boyları dağınık ve göçebe yaşam sürdükleri için bir düzenli ordu yapısı devlet yapısı kurmakta zorlanıyordu. MÖ 3.Yüzyılda Teoman(tuman) bu dağınık Türk boylarını bir araya getirmeyi başararak bir devlet kurdu. Tek bir çatı altında toplanan Türk boyları Teoman hükümdarlığında tarihte bilinen ilk Türk Devleti olan Asya Hun devletini  kurdular. Günümüzde Kazakistan’ın doğusu Çin’in Kuzeyi, Rusya’nın güneyinde Moğolistan'ın üzerinde kurulmuştur. 500 yıllık bir tarihi olan Asya hunları bu süreçte ipek yolunun kontrolü konusunda en fazla Çin ile mücadeleler vermiştir. Bu mücadelelerin askeri ayağında Asya hun devleti başarılı olsada çinin entrikaları ve kişi olarak çok sayıda olması kültürel manada Asya Hun devletine üstünlük kurmasına hatta yıkılmasına sebep olmuştur.  Çin ile yapılan Kuzey Şansi Antlaşması ilk Türk – Çin antlaşmasıdır. Asya hun devleti kazandığı bir savaş sonrası yapılan anlaşma olan Kuzey Şansi antlaşmasında çini işgal etmemiş sadece vergiye bağlamıştır. Çin halkının kalabalık sayıda olması Çin’e giden birliklerin Çin’i etkisine almasından ziyade tersinin olmasından korkulmuştur. Aslında bu korku haksızda sayılmamıştır Asya hun devleti yıkılır iken son hükümdarının ismi Ho-Han-Ye’dir. Bu durum Çin’in Kültürel manada ne kadar etkisi altında kalındığını göstermektedir.

Asya Hun Devleti en parlak dönemini Metehan ile yaşamıştır. Metehan askeri manada yaptığı yenilikçi ve düzenli ordu mantığı ile Türk askeri tarihine, hatta dünyada askeri tarihe damga vurmuştur.  Metehan orduda kurduğu Onlu sistemi kurmuştur. Onlu sistemin kuruluşu olan MÖ 209 Yılı Kara Kuvvetlerinin kuruluş yıl dönümü kabul edilmektedir. Geliştirdiği ıslık ok ile askerinin belirlediği menzile ve düşmanını  istediği noktaya çekmek için kullanılmıştır.