Çocuklarda solunum yolu hastalıkları

Solunum yolu enfeksiyonlarının oluşmasında çocuğun yaşı, mevsim, yaşam koşulları, mevcut sağlık problemleri etkilidir. 3 aylıktan daha küçük çocuklarda görülme sıklığı düşüktür. 6. Aya doğru görülme sıklığı ve oranı artış göstermektedir. Yeni yürümeye başlama ve okul dönemi çocukluğunda da risk yükselmektedir. Çocuklarda hava yolları dardır. Sekresyon, yabancı cisim ve ödem oluşumu solunum yollarının daha da daralmasına sebep olur. Patojenler kolayca orta kulağa geçebilir. Enfeksiyon oluşumu bağışıklık sistemini zayıflatır ve vücut direncini düşürür. Kış ve bahar aylarında oluşumu daha yüksektir. Kan gazı analizleri, pulse oksimetre, akciğer fonksiyon testleri tanıya yardımcıdır.

Nazofarenjit kış aylarında daha çok artış gösterir. Damlacık yoluyla bulaşır. Burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, burunda iltihap oluşumu, boğaz ağrısı, öksürük, ateş belirtileri arasındadır. Tedavisinde viral kaynaklı olduğu için antibiyotik gerekmez. Ateşi düşürmek için aspirin dışında bir ateş düşürücü tercih edilebilir. Burun tıkanıklığına çözüm olarak tuzlu burun damlaları (3-4 saatte bir) kullanılabilir.

Tonsilit ve farenjit belirtileri arasında boğaz ağrısı, yutmada güçlük, ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal bulunmaktadır. Oluşumunda a grubu beta hemolitik streptekoklar etkilidir. Bademciklerin görünümü şiş ve kırmızıdır. Tedavide ılık tuzlu suyla gargara önerilmektedir. Ağrı kesici ve ateş düşürücüler kullanılmalıdır. Bakteriyel oluşumluysa penisilin, cefuraxime verilmektedir.

Otitis media orta kulağın enflamasyonudur. Akut otitis medianın primer özelliği ağrıdır. Ateş,huzursuzluk,ishal ve kusma vardır. Kulak akıntısıda olabilir. Kulak zarı kabarık, kalınlaşmış, rengi değişmiş görünümdedir. Tedavide amoxicillin, cefaclor, co-trimaxoazole kullanılmaktadır. Antibiyotik tedavisi uygulanır. Ateş düşürücü ve ağrı kesiciler uygulanır. Kulak üzerine kuru sıcak pansuman yapılır. Burun damlaları kullanılarak burun akıntısı azaltılabilir.

Krup solunum sıkıntısı, öksürük ile seyreden yaygın viral sendromdur. Havlar tarzda öksürük mevcuttur. Burun akıntısı, boğaz ağrısı, düşük ateş belirtileri arasındadır. Yeterli sıvı alımı sağlanır. Kortikosteroidler ve nebulize epinefrin tedavisinde kullanılmaktadır.

Bronşiolit, bronşiollerin inflamasyonundan kaynaklanır. Ödem ve sekresyonlar hava yolunun tıkanmasına sebep olur. Burun akıntısı, öksürük, solunum sayısında artış, hapşırma, burun akıntısı bronşiolit belirtileri arasındadır. Dinlenme sağlanmalıdır. Evde bakım önemlidir. Yeterli sıvı alımı sağlanmalıdır. Solunum sıkıntısı oluşmuşsa hasta hastaneye yatırılmalıdır. Bronş genişleticiler, damar yoluyla sıvı verme, steroidler uygulanmalıdır. Bakteriyel pnömoni varsa antibiyotik verilmelidir.

Pnömoni akciğerlerin alveolar boşluğunun ve bronşiollerinin enfeksiyonu sonucu gelişir.solunum düzenlenmelidir. Damar yoluyla sıvı verilmelidir. Oksijen tedavisi sağlanmalıdır. Ateş düşürücü ilaç verilmelidir. Bakteriyel sebepliyse antibiyotik tedavisine başlanmalıdır.

Kistik fibrozis de kalıtsal bir hastalıktır. Vücut sış salgı bezlerini etkiler. Öksürük, akciğerlerde yetmezlik, sekresyon, bronşektazi belirtileri arasındadır. Oksijen azlığı sonucu çomak parmak oluşumu izlenebilir. Tedavide akciğer fonksiyonları sağlanmalıdır. Besin alımı sağlanmalı, diyet düzenlenmelidir. Göğüs terapisi önerilebilir. Enfeksiyon oluşumu varsa antibiyotik kullanılmalıdır. Balgam kültürü alınması önemlidir.

Bronkopulmoner displazi solunum distrezi sendromlu pretem bebekleri primer etkileyen akciğer hastalığıdır. Yeterli soluk alığp verme sağlanmalıdır.

Tüberküloz bakteriyel bir enfeksiyondur. Organ zedelenmesi ve santral sinir sisteminde sorunlara yol açabilmektedir. Uzun süreli öksürük, kanlı balgam, balgam, akciğerlerde ağrı, akciğerlerden duyulan anormal sesler belirtileri arasındadır. Tedavide isoniazid, rifampin, pyrazinamid, streptomisin uygulanmaktadır. Tüberküloz aşısı vardır. Bulaşıcı özelliktedir. Enfeksiyon yayılımına karşı hastanede yatırılmalıdır.

Sinüzit baş ağrısı, ateş, öksürük, burun akıntısı, huzursuzluk, yüzde ağrı, kötü kokulu nefes ile karakterizedir. Tedavisinde 10 -14 gün süreyle antibiyotik alınmalıdır. Burun spreyi ve tuzlu damlalar, spreyler kullanılmalıdır.

Yabancı cisim aspirasyonu (yutulması) 6 ay ile 4 yaş arası çoçocuklarda sık olarak görülür. Kısmi tıkanmalarda solunum sıkıntısı, tam yıkanmalarda oksijende azalma ve ölüm görülür. İç çekme, öksürük, panik, morarma, ses kısıklığı, hırıltılı solunum görülür. Çocuğa küçük objeler verilmemelidir. Ebeveynler bu konuda eğitilmelidir.

Apne solunumun en az 20 sn durmasıdır. Teopilin ve kafein türü farmokolojik ajanlar kullanılmaktadır.

Solunum hastalıklarının önlenmesi için:

· Çevresel zararların kontrolü sağlanmalıdır.

· Hava kirliliği ve pasif içicilik yönünden çocuk korunmalıdır.

· Enfeksiyon kontrolü sağlanmalıdır.

· Genetik danışmanlık ve rehberlik alınmalıdır.

· Aşılama sağlanmalıdır.

· Gebelik döneminde anne sigara kullanmamalıdır.

· Alerjenlerden kaçınılmalıdır.

· El yıkama önemlidir.

· Hapşırmada ağız ve burun kapatılmalıdır.

· Küçük oyuncaklar çocuktan uzaklaştırılmalıdır.