Galileo Kimdir?
GALİLEO(D. 15 Şubat 1564 Ö. 8 Ocak 1642)
Galileo Galilei, İtalyan fizikçi, matematikçi, gökbilimci ve filozof. Galileo Galilei, modern fiziğin babası olarak kabul edilen, İtalyan
bilim adamı. Adı bilim devrimiyle anılan Galileo, fizik, astronomi ve astroloji
alanında da birçok çalışma yapmasının yanı sıra bu konularda felsefi görüşlere
de sahipti. İlgisini daha çok hareket üzerinde yoğunlaştıran Galileo, Güneş
merkezli astronomi sisteminin fiziğini geliştirdi.
15 Şubat 1564'te İtalya'nın Toskana bölgesindeki Pisa şehrinde,
döneminin tanınmış müzisyenlerinden, Vincenzo Galilei'nin altı çocuğundan biri
olarak dünyaya gelen Galileo, ilk öğrenimini Floransa'da
tamamlamasının ardından 1581 senesinde Pisa
Üniversitesinde tıp tahsiline başladı. Mali durumu yüzünden okulu
bırakmak zorunda kalan Galileo, 1583 senesinden itibaren matematiğe yöneldi ve
bu konudaki çalışmalarıyla 1589'da Pisa'da profesör oldu.
Sarkacı, yüzen cisimleri ve kinetiği
Aristo fiziğinden farklı bir düşünceyle matematiksel olarak ele alınması
gerektiğine inanan Galileo, Pisa Kulesi'nden ağırlık
atarak, düşen bütün cisimlerin aynı ivmeye sahip olduğunu gösterdi
ve Aristo mantığının yanlış olduğunu kanıtladı. Serbest düşmenin sabit ivmeli
bir hareket olduğunu saptayan Galileo, serbest düşüş sırasında katedilen yolun,
zamanın karesiyle orantılı olduğunu gösterdi. 1592 senesinde Pisa'yı terk
ederek, Padova Üniversitesi matematik kürsüsüne geldi.
1597'de askeri amaçla da kullanılabilen pusulayı ticari olarak piyasaya sunan Gelileo, 1600 senesinden hemen sonra ilkel bir termometre ve insanların kalp atışının ölçümünde kullanılmak üzere bir sarkaç icat etti.
1609'da Hollanda'da teleskopun icat
edildiğini öğrenmesinin ardından kendisi daha gelişmiş bir teleskop üreten Galileo, bunu astronomi gözlemlerinde
kullandı. Teleskopu astronomik amaçla kullanan ilk bilim adamı olan Galilei
Galileo, kendi ürettiği teleskopla önemli gözlemler yaptı ve bu gözlemleri,
1610' da, Yıldız Habercisi (Siderius Nuntius) adlı kitabında kaleme aldı.
Ay yüzeyi, yıldız kümeleri ve Samanyolu
üzerine ilk tespitlerini yayınladığı ve Jupiter'in
dört uydusunun varlığından bahsettiği kitabı çok ilgi uyandırdı ve Floransa'da
saray matematikçisi olmasını sağladı. Venüs gezegeninin evreleri ve Satürn’ün
şekli hakkında bilgi verirken, astronomideki Batlamyus sistemini
tartıştı. Güneş'i de gözlemleyen ve Güneş üzerinde bulunan
gölgelerin leke olduğunu kanıtlayan Galileo, bunların ne Merkür'ün
Güneş'in önünden geçerken oluşan gölgesi ne de Güneş ve Dünya arasında bulunan
küçük gökcisimlerine ait olmadığını ortaya koydu.
1611'de Roma'ya giden ve oradaki Bilim
Akademisi'ne üye olan Galileo, Floransa'ya dönüşünde hidrostatik üzerine birçok
profesörün itirazına sebep olan kitabını ve 1613 yılında da, güneş lekeleri
üzerine yazdığı eserini yayınladı. Kopernik sistemini açık bir şekilde
savunduğu bu eser yüzünden papazların ağır baskısına maruz kalan Galileo,
1615'te iddiasını müdafaa etmek amacıyla Roma'ya gitti. 1616'da Papa V. Paul
tarafından kitaplarını tetkik amacıyla kurulan komisyon, Galileo'nun
kitaplarını yasaklamadıysa da, dünyanın döndüğü iddiasından vazgeçmesini
istedi.
Bir süre bilimin pratik yönüne dönerek,
mikroskobu geliştiren Galileo, 1618 senesinde üç kuyruklu yıldızın
keşfedilmesiyle kiliseyle karşı karşıya kaldı. Bir arkadaşının VIII. Urban
olarak Papa seçilmesinin ardından cesaret alarak yazdığı "İki Kainat Sistemi Üzerine Konuşmalar" adlı eseri
1632'de yayınlanan Galileo, Roma’ya çağrıldı ve Engizisyon mahkemesine
çıkarıldı. Bunun ardından, 1633'te kitabı yasaklanan
Galileo, müebbet hapse mahkum edildi. Yetmiş yaşında hapsedilen ve
1636'da, hapisteyken gözleri kör olan Galilei Galileo, 8 Ocak 1642 tarihinde Arcetri'de
öldü.