GPS Sisteminin İcadı ve Gelişimi
Gelişen teknolojinin belkide en önemli özelliği hayatımıza
bir anda ve her noktadan girmesidir. Arabanızın içinde, telefonlarınızda,
evinizde her yerde karşınıza çıkan GPS sistemi kim ve zaman icat edildi. Sizde benim
gibi gördüğünüz her teknolojinin arka planını ve ilk ne zaman icat edildiğini
merak ediyorsanız doğru sitenin içerisindesinizdir.
GPS anlatmadan önce hiç telefonunuzdan bir restorandın
konumuna baktınız mı veya şehrin akan trafiğini takip ettiniz mi veya
arabanızla navigasyon sisteminden yararlandınız mı? Eğer bunları veya daha
fazlasını yaptıysanız GPS sistemi sizinde hayatınızda var demektir. Peki hayatımızın
her noktasına sarılan ve vazgeçilmez olan sistem ne zaman bulunmuştur.
GPS ( Global Positioning System - Küresel Konumlandırma
Sistemi ) Amerika birleşik devleti uzay kuvvetleri tarafından işletilen ve ilk
kullanım üretim amacı askeri niyetle yapılan uydu tabanlı bir radyo navigasyon
sistemidir. 1960 yılında temelleri atıldı ve beş uydudan oluşan bir takım
yıldızı ile saatte bir navigasyon düzeltmesi ile GPS sisteminin temelleri
atılmıştır. GPS sistemindeki gelişme devam ederken ABD savunma bakanlığı 1978
yılında uzaya 24 uydudan oluşan tam takımyıldızını fırlattı. Temelinde Amerika
savunma sistemi için kullanılacaktı lakin 1983 yılında New York üzerinde Seul
gitmekte olan bir tarifeli uçağın Alaska üzerinde Sovyet birliğine bağlı su-15
jeti tarafında vurulması sonucu mürettebat dahil 269 kişinin ölümü ile
sonuçlanan olay sonrası ABD Alaska'dan
kalkan uçaklar için izleme prosedürlerini değiştirdi. Bu durum GPS
sisteminin askeri amaç dışında sivil alanda kullanılmasında etkili olmuştur.
1990 yılında sonra ABD hükümeti
GPS sisteminide Selective availability( diğer ülkelere sağladığı GPS hizmetini
istediği gibi kesme veya hatalı koordinat verme olayıdır. ) uyguladığı politika
ile GPS sistemine olan ilgi ve güven azalmıştır. Bunun üzerine diğer ülkelerde
kendi GPS alt yapısını geliştirmeye başlamıştır. Bunun önüne geçmek isteyen dönemin
ABD Başkanı Bill Clinton bu konu hakkında bir yasa tasarısı çıktığını
açıklasa da diğer ülkeler kendilerine ait bölgesel uydu ve
Sovyetler birliği GLONASS
sistemini daha sonraları ise; Çin Beidou, Avrupa Birliği Galileo, Hindistan
NaviC ve Japonya ise Quasi-Zenith Uydu Sistemlerini geliştirmiştir.
