Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı(KOAH)
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı
(KOAH), kronik yani uzun süreli bir gidişata sahip olmakla birlikte
hava yolu darlığı ile belirti veren bir hastalıktır. KOAH genellikle tek başına
bir hastalık olmaktan uzaktır. Amfizem, bronşit, astım gibi hastalıklar da
bireyde KOAH ile birlikte görülmektedir. Amfizem, kana
oksijeni taşıyan hava keseciklerinin harabiyeti sonucu akciğerlerde elastikiyet
kaybı ve nefes darlığı görülmesi ile karakterizedir. Sigara kullanımı ve
çeşitli tahriş edici gazlara maruz kalmak hastalığın başlamasındaki en büyük
etkenlerdendir. Hastadaki nefes darlığı tedavi edilmediğinde artarak yürüme,
konuşma, merdiven çıkma gibi günlük yaşamdaki davranışlarda zorluk
oluşturmaktadır. 35-40 yaş arası bireylerde risk fazladır. KOAH tanısının
konulmasında solunum fonksiyon testleri, akciğer grafisi, kan gazı analizi vb.
yöntemlerden yararlanılmaktadır.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı’ nın belirtileri arasında aktivite veya egzersiz sırasında ortaya çıkan ve sürekli artan bir nefes darlığı tablosu, balgamlı veya balgamsız öksürük, hırıltı solunum sesleri, göğüs duvarında gerginlik hissi oluşumu görülür. Öksürük kış aylarında ve sabah uykudan uyanmayla artış gösterir. Zamanla göğüs kafesi genişler ve göğüs fıçı göğüs adını verdiğimiz göğüs şekline dönüşebilmektedir.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı’nın
önlenmesinde sigara kullanımı mevcutsa bu durumun sonlandırılması gerekir.
Sigara kullanımının sonlandırılması KOAH’ ın ilerlememesini sağlayan en önemli
faktördür. Sigara dumanı dışında hastanın nefes darlığına neden olabilecek
kimyasal gazlara, solunum yollarını tahriş edici maddelere maruz kalmamaya özen
göstermesi gerekir. Hastalara Uzman Doktor kontrolünde ilaç tedavisi
başlanmaktadır. Hastaya oksijen tedavisi, nefes açıcı ilaçlar, antibiyotikler
verilmektedir. Solunum yollarındaki nedeni mikrobik olmayan iltihabı azaltmak
için hastaya soluk alma yoluyla kullanılan kortikosteroid
tedavisi uygulanır. Hasta birey ilaçlarını düzenli kullanması konusunda
bilinçlendirilmelidir. Hastanın bağışıklık sistemi korunmalıdır. Bireye özel
diyet programı oluşturulmalıdır. Hastanın egzersiz planlaması yapılır ve
aktivitelerine devam etmesi sağlanır. Hastanın istirahat etmesi önerilir. Nefes
darlığı ve öksürme nedeniyle uyku düzeninde değişiklik oluşmuşsa rahatlatıcı
ilaçlar doktor kontrolünde alınmalıdır. Hasta kişi nefes alma zorluğuyla ilgili
anksiyete ve psikolojik sorunlar yaşıyorsa hastaya psikolojik destek alması
önerilir.