Orta Asya'daki Kültür Bölgeleri
ORTA ASYADAKİ KÜLTÜR
BÖLGELERİ
Türk tarihin
başladığı yer olan orta asya çok sayıda türk boyuna farklı zamanda vatanlık
yapmıştır. Ve her devlet bir kültür bir
miras bırakmıştır. Bu mirasların bazıları günüzüme kadar gelmeyi başarmış ve
arkeolojik çalışmalarla gün yüzüne çıkmıştır. Çıkarılann tarihi eserler türk
tarihi ve kültürü için önemli niteklik taşımaktadır.
Yapılan
araştırmalar türk kültürünün MÖ 4000 yılına dayandığını ve bugünden günümüze
kadar türk kültür bölgelerine her bulunan kalıntı ışık tutmuştur.
Ø ANAV Kültür Bölgesi ( MÖ 4000 – MÖ 1000)
Günümüzde Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat'ın Anav bölgesinde yapılan
araştırmalar sonucunda türk kültür bölgesi bulunmuştur. Yapılan araştırmalar ve
bulgular Anav bölgesinin Orta Asya’nın en
eski kültür bölgesi olduğuna işarettir.
Bulgular sonucunda Atın ilk kez görüldüğü kültür merkezidir.
Ø AFANASİYEVO Kültür Bölgesi ( MÖ 3000 – MÖ
1700 )
Bölge günümüzde Kazakistan’daki Altay Dağları ile Rusya’daki Minusinsk
ovası civarlarında görülmüştür. Yapılan kazılarda ekonomimin temel taşının
hayvancılık ( sığır – koyun – keçi ) ve
avlanma olduğu anlaşılmıştır. Bunların yanında madencilikle uğraştıkları da
ortaya çıkmıştır. Altın, gümüş, bakır ve taştan eşyalar bulunmuştur.
Ø ADRONOVA Kültür Bölgesi ( MÖ 1700 – MÖ
1200 )
Günümüzde Altay ve Tanrı dağları arasından kalan büyük bir kültür
bölgesidir. Afanasyevo’nın daha geniş alana yayılmış halidir. Kendisin önceki
kültür miraslarını devam ettirip üzerinde yeni eserler koymuşlardır. Geniş
alanda ufak köyler üzerinde yapılan incelemelerde tarım diğer kültür
bölgelerine göre daha fazladır. Köyler kendi güvenliklerini alabilmek için köy
kenarlarına hendekler çukurlar keresteden çitlere rastlanmıştır.
Ø KARASUK Kültür Bölgesi ( MÖ 1200 – MÖ 700
)
Günümde
Aral Gölü, Altay Dağı, Tanrı Dağı ve Yenisey ırmağı arasından kalan bölgedeki
yapılan araştırmalarda Karasuk kültür bölgesine ait kalıntılar bulunmuştur.
Karasuk da Kendisinden önceki kültür bölgesi Adronova’na yeni gelişmeler ile
baskın gelmeye başlamıştır. Zaman,
günümüze yaklaştıkça kültür bölgeleri gelişimini hızlandırmış ve günümüzün
etkin malzemeleri yavaş yavaş keşfedilmeye ve kullanılmaya başlanmıştır.
Karasuk kültür bölgesinde yapılan araştırmalarda demirin kullanıldığı
anlaşılmıştır.
Ø TAGAR Kültür Bölgesi ( MÖ 700 – MÖ 100 )
Günümüzde
güney sibirya ( Minusk ) bölgesinde yapılan arkeolojik çalışmalarda
bulunmuştur. En gelişmiş kültür bölgesi olarak kabul edilmektedir. Kalay ve
Bakırın karışımı olan Tunç bu dönemde en etkili madde olarak kullanılmıştır.
Tunç ile iki yanı keskin bıçaklar, hançerler, ok uçları gibi savaş aletleri
geliştirilmiştir. Bunla beraber süsleme sanatında da etkili olan tunç ile
bilezikler ve küpeler yapılmıştır.